Radyo sinyalleriyle kontrol edilen veya otonom olarak seyredebilen insansız hava araçlarına drone adı verilir. Drone, resmi olarak insansız hava aracı (İHA) olarak tanımlanır.
İnsansız hava araçları ilk olarak 19. yüzyılda savaşlarda kullanılmıştır. Günümüzde ise pek çok ticari, bilimsel, eğlence, tarım ve benzeri uygulamalarda kullanılmaktadır.
İnsansız hava araçları, temel olarak sabit ve döner kanatlı olmak üzere ikiye ayrılır.
Sabit kanatlı İHA’lar, uçakların küçültülmüş bir kopyası gibidir. Sabit kanatlı İHA’lar, döner kanatlı İHA’lara göre daha uzun menzile sahiptir. Bu tür İHA’ların dezavantajı ise iniş veya kalkış esnasında bir piste ihtiyaç duyulmasıdır. Askeri amaçlı kullanılan İHA’ların büyük bir çoğunluğu sabit kanatlıdır.
Döner kanatlı (rotorlu) İHA’lar ise helikopterlere benzer ve aynı çalışma prensibine sahiptir. Döner kanatlı İHA’lar, üzerindeki motor ve pervane sayısına göre tek rotorlu ve çok rotorlu (8 adete kadar) olarak ikiye ayrılır. Motor sayısının artırılması, aracın daha stabil uçmasını sağlamakta ve ağırlık kaldırma kapasitesini artırmaktadır. En popüler çok rotorlu uygulama quadcopter olarak bilinen 4 motorlu platformdur. Döner kanatlı İHA’lar, uzun bir piste ihtiyaç duymadan küçük bir alanda iniş ve kalkış yapabilir. Sivil amaçlı kullanılan İHA’lar genellikle çok rotorludur.
İHA ve kontrol merkezi (kumanda) arasında veri bağlantısı için radyo frekansı (RF) kullanılır. Veriler, irtifa, konum, hedefe olan mesafe, kalan uçuş süresi, yük bilgisi ve rüzgâr hızı gibi birçok parametre içerir. Veri bağlantısı sayesinde hava aracı üzerindeki kamera yardımıyla alınan görüntü pilot ve yer ekibine iletilebilir.
Yüksek çözünürlüklü kamera ile donatılmış İHA’lar havadan büyüleyici fotoğraf ve videolar çekebilir.
İnsanların giremeyeceği alanlara güvenle girebilen İHA’lar, arama, kurtarma ve güvenlik operasyonlarında etkili bir şekilde kullanılmaktadır.
Enerji hatları, rüzgâr türbinleri ve boru hatları gibi pek çok sistem İHA’lar tarafından denetlenebilmektedir.
İHA’lar güvenlik güçleri tarafından gözetim amacıyla geniş alanları izlemek için kullanılmaktadır.
Bilim adamları ve araştırmacılar, doğadaki farklı olayları gözlemlemek, belirli bir ortamı izlemek için İHA’ları kullanmaktadır.
Üç boyutlu kameralar ve lazer tarayıcılar ile donatılmış İHA’lar, ölçme, haritalama ve hassas tarım uygulamaları için kullanılacak yüksek kaliteli üç boyutlu haritalar oluşturabilir.
Hafif paketlerin hava yoluyla hızlı bir şekilde teslimatı için de İHA’ların kullanıldığı bazı uygulamalar bulunmaktadır.
Teknolojik gelişmelerle birlikte İHA’lar gelişmeye devam etmekte ve kullanım alanları giderek artmaktadır.
