İnsansız hava araçlarında kullanılan VTOL terimi , dikey kalkış iniş anlamına gelen vertical take off and landing İngilizce terimlerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Yapısal olarak döner kanat ve sabit kanat olmak üzere iki temel yapıda incelenen insansız hava araçlarına, ihtiyaca binaen bir üçüncü olarak VTOL yeteneğinde sabit kanat araçlar eklenmiştir. Bu teknolojiyi geliştirmenin temel amacı, döner kanat insansız hava araçlarındaki iniş – kalkış kolaylığı ile sabit kanat insansız hava araçlarının uzun süre havada kalma özelliğinin birleştirilmesidir.
Bilindiği üzere , döner kanatlı insansız hava araçları herhangi bir piste ihtiyaç duymadan bulundukları yerden dikey olarak kalkış yapıp uçuşa başlayabilirler fakat uçuş süreleri ve taşıma kapasiteleri sabit kanatlı insansız hava araçlarına kıyasla kısıtlıdır. Sabit kanatlı insansız hava araçları ise iniş ve kalkış açısından oldukça kompleks yapılar olsa da uzun süre havada kalabilirler. Tüm bu artı ve eksi özellikler göz önünde bulundurulmuş ve hem kolay iniş kalkış yapabilen hem de uzun süre havada kalabilen VTOL tipi sabit kanatlı insansız hava araçları tasarlanmıştır.
VTOL yeteneğindeki insansız hava araçları yaygın olarak 2 temel yapıda tasarlanmaktadır. Birincisi, asıl itki motoru dışında gövdeye paralel uzanan kollara konumlandırılmış 4 sabit yataklı motorla kurulmuş olanlar, ikincisi de tilt rötor sistemi sayesinde asıl itki motorlarının doğrultusu değiştirilerek yatay ve dikey tork oluşturulan sistemlerdir. Tilt rötorlu yapılar daha kompleks olsalar da daha az motor , sürücü ve batarya kullanılması dolayısı ile daha hafiftirler ve bu avantajları dolayısı ile muadillerine göre daha fazla havada kalabilirler.
Döner kanatlı insansız hava araçlarında çoğunlukla fırçasız DC motorlar kullanılmaktadır. Sabit kanat insansız hava araçlarında ise içten yanmalı motorlar kullanılarak uçuş süreleri belirgin biçimde artırılmaktadır. VTOL tipi sabit kanat insansız hava araçlarında , dikey kalkış iniş için fırçasız DC motorlar , yatay eksende hareketi sağlayan itki motoru için ise fırçasız DC ve ya içten yanmalı motorlar kullanılmaktadır.
Arama kurtarma , orman yangınları , petrol boru hattı güvenliği gibi alanlarda insansız hava araçlarının kullanıldığı biliniyor. Bu alanlarda düzgün zemin şartları kolaylıkla bulunabildiği için sabit kanatlı araçlarla uzun süre gözlem yapılabilse de özellikle savunma sanayi sektöründe engebeli arazi koşullarında uzun süre gözlem yapılabilmesi için VTOL yetenekte sabit kanat insansız hava araçlarına ihtiyaç duyuluyor.
